En dan is het ineens herfst. Met een paar mooie nazomerdagen waarin we ongemerkt steeds vroeger naar binnen gingen door de kortere dagen, en ook steeds meer binnen bleven vanwege de dalende temperaturen. Met avonden die nu zodanig fris zijn dat we zelfs alweer de kachel hebben aangehad.

In de moestuin vallen steeds meer gaten. De uien zijn geoogst en gelukkig niet allemaal ten prooi gevallen aan de engerling. De tomatenplanten zijn uitgetrokken. Alleen die in de kas zijn gekortwiekt en mogen nog blijven staan. Naast de paprika’s die rood beginnen te kleuren en de aubergine die nu pas vruchten heeft. De komkommerplanten zijn verwijderd, de courgetteplanten doen nog steeds hun best. De rode en witte kolen zijn geoogst. Het wordt kaler en kaler in de moestuin. Alleen de bakken zitten nog vol. Eén bak heeft nieuwe aardbeienplantjes gekregen (met dank aan de buren een paar huizen verder). En er middenin staan gezellig de knoflookteentjes die nu enorm snel de grond uitschieten.

De laatste tomaten zijn geweckt, de rode kool zit zoetzuur in potjes, de witte kolen wachten nog op verwerking tot Griekse koolsalade in de koelkast. Inmiddels vallen de appels, peren, walnoten en kastanjes van de bomen. Manlief heeft wat appels tot appelsap verwerkt en geweckt. Ik zie in gedachte bij sommige lezers de wenkbrauwen omhoog gaan maar het is echt waar. Dat was manlief zijn project. En zijn potjes staan te pronken in de kelder naast de mijne. Met mijn potjes gaat het heel goed trouwens. Er is vraag naar, hoe leuk is dat. Mijn advokaat maakt goede sier en wordt gretig afgenomen. En nu heb ik zelfs al een cadeaupakket mogen maken met eigen inmaakproducten. Geweldig!

Onze kikker is weg. Op een dag was hij er niet meer. Wel zitten er nu kleine kikkertjes. We komen ze overal tegen. Zelfs onder de courgettebladeren. Wanneer ik ze vind, draag ik ze terug naar het vijvertje maar misschien komen ze daar nu juist wel vandaan. Hopelijk blijft er eentje zitten in de vijver. Ik heb bijzonder veel plezier beleefd aan de verdwenen bewoner.

Ook de boomkikkertjes zullen binnenkort zwijgen denk ik. Het wordt kouder en ze zullen hun rustplekje gaan opzoeken. Ofschoon de buurvrouw er laatst nog eentje op haar pui had zitten. 

De egels eten nu ook minder. Het is goed te merken wanneer het heeft geregend. Dan blijft het voer vrijwel onaangeraakt staan. Voorlopig zet ik wel nog wat voer neer, zo af en toe komt er nog een egel eten. Maar ik verwacht dat het binnenkort niet meer nodig is om de bakjes iedere avond op strategische plaatsen neer te zetten. Ik zal hen missen. Onze nachtelijke bezoekers. 

Het zwembad ligt er nu verlaten bij. De eendjes hebben het zich inmiddels weer toegeëigend. De ligbedjes zijn eruit, het water wordt niet meer verwarmd. Het eerste wat de eendjes ’s morgens doen is zich in het zwembad gooien om vervolgens om snoepjes te gaan bedelen. Ze snateren erbij dat het een lieve lust is. Daarna wordt er uitgebreid toilet gemaakt. Af en toe naar ons loerend als om te zeggen “Zo! Krijg ons nog maar eens weg nu!”. Het zorgt ervoor dat je de dag met een glimlach kan beginnen.

En dan is Snorrie er nog. Afgelopen zomer is onze relatie met sprongen vooruit gegaan. Hij laat zich aaien zonder dat er eten aan te pas komt. Hij duwt zijn hele lijfje tegen ons aan. Wanneer we meer moeten aaien stoot hij met zijn kopje tegen onze buik. Zijn oren zo draaiend als om ons aan te geven waar we moeten kriebelen. Hij komt ook verder naar binnen. Het huis in. Hij voelt zich vrij genoeg om Maudje haar eten te komen bietsen. En hij is zelfs al een paar keer in de keuken komen snuffelen. Maar echt binnen komen wonen bij ons, dat wil hij niet. Hij blijft altijd met een oog naar de deur kijken. En zodra er een onverwacht geluid is of iets anders waar hij van schrikt, dan wil hij weg. Naar buiten. Het zij zo.

En zo gaan we langzaam naar het einde van het jaar. De natuur gaat in ruststand en wij trekken naar binnen.

Wat zal de rest van het jaar nog brengen…